:: امکانات وبلاگ ::

:: خانه ::
 :: آرشیو ::
 :: پست الکترونیکی ::
 -------------
:: آمار بازدیدها ::
-------------
ارتباط با وب مستر :

 


 :: درباره ی وبلاگ ::

 

 

 

 

 


 :: لوگوی وبلاگ ::


 :: لينک های روزانه ::

 

 

 

 

 

 


 :: وبلاگ های دوستان ::

:: سایت دل آواز ::

:: وبلاگ استاد شجریان ::
 :: وبلاگ تحریر ::

 

 

 

 

 

 


 :: لنظر سنجی ::

 

 

 

 

 

 


 :: ::

 

 

 

 

 

 

:: آهنگ سرا ::

 

 

براي شنيدن فايل‌هاي فوق به فلش پلي‌ير نياز داريد. اگر اين نرم‌افزار را نداريد:

 ::از اينجا دانلود کنيد ::

 

  :: شجریان به روایت شجریان  ::

تولدم روز اول مهر ماه سال یکهزارو سیصد و نوزده خورشیدی در مشهد است، در خانواده ای که پدر بزرگم (علی اکبر) صدای بسیار رسایی داشته و به زیبایی آواز می خوانده است. او از مالکین بزرگ مشهد بود و از خواندن در جمع پرهیز داشته ، گاه برای دوستان سرشناسی که به دیدارش می آمده اند می خوانده است. پدرم مهدی از صدای پر طنین و رسا برخوردار بود و در جوانی آواز خواندن را شروع می کند ولی خیلی زود در محیط بسته و سنتی به قرائت قرآن رو آورده و تا آخر عمر بر همان عقیده باقی ماند و آواز را رها کرد و در قرائت قرآن جایگاه خاصی در مشهد پیدا نمود و شاگردان زیادی برای تلاوت قرآن قرآن تربیت کردکه از جمله خود اینجانب است.
تمام وقت من از شش سالگی به خواندن قرآن با صدای خوش می گذشت . در دوازده سالگی شهره ی خاص و عام بودم و در مجامع بزرگ مذهبی و یا سیاسی آن موقع تلاوت اول برنامه با من بود. به علت توانایی در تلاوت قرآن با صدای خوش، چشم و چراغ همه اعضاء و دانش آموزان مدرسه و مردم بودم. در سال چهارم دبیرستان بر خلاف خواسته ام به دانشسرای مقدماتی رفتم و راه معلمی پیش گرفتم و از بیست سالگی به معلمی در دهات خراسان پرداختم. یک سال بعد ازدواج کردم با دختری که او هم معلم دبستان بود. همسرم خیلی با من همراه بود و با کمک او بر مشکلات مالی یک زندگی بسیار محقر پیروز شدیم.
از نوجوانی برای فراگیری گوشه های آوازی به هر دری می زدم و از هر کسی که شمه ای اطلاع داشت سئوال می کردم. به ندرت دسترسی به رادیو پیدا می کردم تا موسیقی دلخواهم را بشنوم آن هم زمانش کوتاه بود و حاصلی نداشت ، تا اینکه در محیط شبانه روزی دانشسرا میسر شد "برنامه گلها" و برنامه "ساز تنها" را بشنوم و تمریناتم را شروع کنم . کمی بعد دبیر موسیقی مان آقای جوان نیز راهنمایی و کمک کردند. بیشترین تمرینات سازنده در دوران معلمی در خارج شهر بود که فراغتی داشتم و اغلب به کوه و صحرا می دم و تکنیک و متد را با سلیقه ی خودم تجربه و تمرین می کردم و صداهای گوناگون و تحریرها و چهچه ها را دستور کار خود قرار داده بودم.دوستم همکلاسیم (ابولحسن کریمی) از ابتدای کار معلمی سنتوری با خود آورده بود که بنوازد ، ترغیب شده مضراب دستم بگیرم و ببینم می شود زد ، بعد دیدم عجب کار مشکلی است تا دمدمه های صبح نشستم و ان قدر تمرین کردم تا توانستم آهنگی را دست و پا شکسته اجرا کنم و از آن به بعد سنتور شد یار غار من.
چندی بعد صدای سنتور جلال اخباری را از رادیو مشهد شنیدم و خوشم امد ، پیدایش کردم و با هم دوست شدیم . سازی می زد و من هم می خواندم و تمرینات آواز با ساز و فراگیری نت و نواختن صحیح سنتور را با ایشان شروع کردم.
همان ابتدای کار هم صدای سنتور مشقی ام بسیار بد بود به فکر افتادم که سنتوری بسازم. کمی نجاری می دانستم با زیر رو رو کردن تمامی کاروانسراها و چوب فروشی ها و با دادن یک انعام 5 توانی الوار پهن از چوب توت بیست ساله را پیدا کردمآن را مطابق اندازه ها بریدم . در ان زمان کسی در مشهد گوشی سنتور نمی فروخت ، مجبور شدم صد عدد میخ نمره شش بخرم و آن ها را با سوهان دستی کوچک کنم. این سنتور که دوازده خرکه بود ساخته شد و من با یک دلبستگی عجیب به این ساز ، تمرینات سنتورم را بیشتر کردم. با اینکه برای اولین بار بود چنین کاری کرده بودم و در مورد پل گذاری سنتور تجربه و اطلاعی نداشتم ولی سنتور صدای دلنشینی داشت. غیر از آن سنتور سنتورهای دیگری ساخته یا در حال ساخت داشتم که کا پل گذاری را برای موزون تر کردن صداها تا به حال ادامه داده ام و خوشبختانه به نتایج قابل توجهی هم رسیده ام . در نظر دارم در آینده کتاب یا جزوه ای درباره ی تجارب کار پل گذاری های گوناگون که روی سنتورها کرده ام همراه با نتایج آن ها منتشر کنم تا در این زمینه کار مفیدی انجام داده باشم
در سالهای بعد از چهل با هنرمندان رادیو خراسان آشنا شده بودم ولی حاضر به ضبط برنامه موسیقی نبودم . در رادیو خراسان گاه اشعار عرفانی و مذهبی و گاهی تلاوت قرآن داشتم.
سال 1345 خورشیدی به اصرار دوستم ابوالحسن کریمی برای شرکت در امتحان شورای موسیقی به اتفاق او به تهران رفتم. راهی برای نام نویسی و شرکت در امتحان پیدا کردیم. در اتاق شورا میز کنفرانس بزرگی بود و حدود 12 تا 13 نفر اعضا شورا نشسته بود ، آقای مشیر همایون شهردار رییس شورا و آقایان حسنعلی ملاح ، علی تجویدی و مختاری و دیگران بودند. گفتند بیات ترک بخوان ! من هم از مایه بلند دو سه بیتی خواندم و در مایه ی بم فرود امدم . ضربی با یک شعر هم به درخواست آقای ملاح خواندم.بعد اقای تجویدی پرسیدند تصنیف هم می خوانی ؟ چون تصنیف خواندن را دوست نداشتم و دون شان آواز خوان می دانستم ، بسیار جدی گفتم ابدا.
جوابی که بعد از یکماه از نتیجه امتحان به ما دادند این بود که فعلا رادیو بودجه ندارد که خواننده استخدام کند و فعلا رادیو نیاز به خواننده ندارد.
سال بعد به وسیله آقای دکتر شریف نژاد (که معاون رادیو خراسان بود و بسیار به من لطف داشت) قرار گذاشتیم در تابستان که ایشان در تهران هستند من هم به تهران بروم . باایشان شبی به منزل آقای حسین محبی (که اپراتور با سابقه رادیو و برنامه ی گل ها بود) رفتیم و او که دوستی نزدیکی با دکتر داشت فردای آنروز مرا همراه با یک نوار که در " سه گاه " خوانده بودم به اقای داود پیرنیا (مسئول و تهیه کننده ان زمان برنامه گلها ) معرفی کرد که همان معرفی راهگشای من به رادیو ایران و و برنامه ی گلها که منظور اصلی ام بود گردید.
با سپاس از دلسوزی های ابولحسن کریمی و محبت های دکتر شریف نژاد و یادی خوش از زنده یاد حسین محبی .

-------------

منبع:سایت دل آواز

  

:: بررسی بیش از 4 دهه فعالیت درخشان  استاد شجريان ::

با بررسی تاریخ موسیقی ایران ، با نامهای بزرگ و هنرمندان جریان سازی مواجه می شویم که هر یک به نوبه ی خود و در بازه زمانی خاص سهمی ازرنده در حرکت رو به جلوی موسیقی ملی (و حتی در جلوگیری از سقوط موسیقی!) داشته اند. اعم از خواننده ، نوازنده ، پژوهشگر و ...

آوازه خوانان موسیقی ایران هر یک در جایگاه خاص خود و در مقاطع زمانی خاص از تاثیرگذاران بر موسیقی بوده اند و این امر با توجه به ارتباط مستقیم خواننده با مخاطب اهمیت بیشتری پیدا کرده و یقینا در امر فرهنگ سازی موثر تر بوده است. (به نسبت نوازنده و آهنگساز که اصولا تحت نام و صدای خواننده کمتر مطرح می شوند!)

در سالهای اخیر و در موسیقی معاصر خوانندگان بزرگی ظهور کرده و درخشیده اند. غلامحسین بنان ، جلال تاج اصفهانی ، عبدالعلی وزیری ، ادیب خوانساری ، حسین قوامی ، اکبر گلپایگانی ، حسین خواجه امیری (ایرج) ، محمودی خوانساری و ... هر یک به سهم خود موسیقی ایرانی را در مسیر ترقی و پیشرفت حرکت داده و تاثیر فراوانی بر پویایی و طراوت موسیقی ما داشته اند.

مجموعه برنامه های گلها (جاویدان، تازه، رنگارنگ، صحرایی، برگ سبز و یک شاخه گل) به بنیان گذاری و سرپرستی زنده یاد داود پیرنیا در معرفی ، کشف و شناساندن هنرمندان جوان و مستعد نقش بسزایی را ایفا کرد. در واقع اوج هنر یک هنرمند - موسیقی دان – (چه خواننده و چه نوازنده) در مجموعه برنامه های گلها شکوفا می شد و هنرمندان هر یک بسته به خلاقیت و هنر فردی خویش خود را به مخاطب عرضه (و چه بسا دیکته) می کردند.

در سال 1346 و در برنامه ی شماره ی 216 برگ سبز هنرمند جوانی پا به عرصه رادیو نهاد و اولین برنامه ی خود را با همراهی اساتید کسایی و ورزنده در مایه ی افشاری اجرا کرد. سیاوش بیدکانی نام داشت و آوازش تداعی گر آواز قدما بود و گوشه هایی از تکنیک بزرگان آن زمان رادیو در آوازش به گوش می رسید.

محمدرضا شجریان (که آن روزها با نام مستعار سیاوش بیدکانی در رادیو فعالیت می کرد) پله های ترقی را به سرعت پیمود و تبدیل شد به یکی از برترین های آواز در رادیو ایران. اجراهای متعدد او در جشن هنر شیراز و همراهی او با بزرگانی چون مجد، عبادی، کسایی، بیگجه خانی، بهاری و ... نامش را به عنوان خواننده ای بزرگ و آینده دار و خوش ذوق بر سر زبانها جاری ساخت.
در دورانی که بزرگان به بیراهه می رفتند و از اوج موسیقی (رادیو) به پایین ترین نوع موسیقی می رسیدند (اجراهای کاباره ای و نازل) شجریان راه را گم نکرد و ممارست و تلاش های بی وقفه و حضور در مکتب اساتید فن روز به روز بر علم موسیقایی خویش افزود.
تا اینکه امروزه موسیقی ملی ایران با نام محمدرضا شجریان عجین شده و به جرئت تنها نماینده ی موسیقی ایران در آنسوی آبها «شجریان» است.
بزرگزاری کنسرت های متععد در اروپا ، آمریکا و آسیا و ایراد سخنرانی های گوناگون در دانشگاه های معتبر دنیا او را تا جایی پیش برد که در شهریور ماه 1378 نشان «پیکاسو» را از دستان آقای مایور، دبیرکل یونسکو دریافت کرد.
(در مورد نشان پیکاسو به این نکته بسنده می شود که این مدال به هنرمندی اهدا می گردد که معرف فرهنگ کشور خود به ملل دیگر است)

.........................................................................

استاد شجریان ؛ تکنیک ، خلاقیت و تنوع ...

در بررسی شخصیت هنری استاد شجریان به سه وجه شاخص می رسیم که او را از هنرمندان معاصر خویش متمایز می سازد : تکنیک – خلاقیت و تنوع !
در ادامه به طور اختصاصی به هر یک از این وجوه می پردازیم ...

.........................................................................

الف ) تکنیک
 حضور در محضر اساتید بنام موسیقی چون : مهرتاش، دوامی، برومند، دادبه و تاثیرپذیری از هنرمندان بزرگی چون : ظلی، قمرالملوک وزیری، طاهرزاده، تاج اصفهانی، بنان، ادیب خوانساری و ... شجریان را به گونه ای پروراند که او هم اکنون به عنوان بزرگترین گنجینه های ردیف و تکنیک موسیقی ایرانی شناخته می شود.
البته ردیف دانی او وقتی اهمیت پیدا می کند که نکات تکنیک آموخته اش را به اجرا گذارده و در واقع آموخته هایش را به نیکی عرضه داشته است. از این حیث استاد شجریان در قیاس با هم عصرانش بی رقیب محسوب می گردد.

آلبوم ها و آثار استاد شجریان -عموما- در ردیف و دستگاه مربوطه به بهترین شکل ممکن اجرا گردیده و استاد شجریان از اجرای گوشه ها و نغمات دشوار هیچ هراسی به دل راه نداده است .

مرکب خوانی بی نظیر «نوا» نمونه ی بارز این ادعاست. همچنین همایون «بیداد» (که در گوشه ی بیداد دستگاه همایون اجرا شده) ، چهارگاه «دستان» ، اجرای بی نظیر «راست پنجگاه» در حافظیه شیراز (به همراه لطفی و فرهنگفر) ، اجرای دستگاه نوا در آلبوم «چهره به چهره» ، اجرای بی نظیر و سوزناک دشتی در آلبوم «گنبدمینا» ، بیات زند و کرد بیات زیبای «آستان جانان» ، افشاری «انتظار دل» ، دشتی «راز دل» (با گروه پایور) ، ماهور «پر کن پیاله را» (با آرشه ی جادویی حبیب ا... بدیعی) ، ابوعطای «پیوند مهر» (با مضراب های دلنشین و طلایی فرهنگ شریف) ، بیات اصفهان «جان عشاق» (با هنرنمایی بی نظبر استاد جواد معروفی) ، پرسه خوانی «بوی باران» ، اجرای مقام داد و بیداد «زمستان است» و ... همگی گواه بر این مدعا هستند.

به یقین می توان اظهار داشت که هر یک از آثار فوق (و کلیه ی آثار استاد شجریان) به نوعی بهترین مرجع برای آوازخوانان و هنرجویان موسیقی محسوب می گردد.

مبحث تکنیک را در همین حد بسنده می کنم ، چرا که بررسی و صحبت درباره ی تکنیک موسیقی نیارمند دانش و اطلاعات بالای موسیقایی است که از عهده ی نگارنده خارج است.

.........................................................................

ب) خلاقیت
وجه دیگری که مسلما از خصوصیات هر هنرمندی نیست (و اصولا از شروط لازم برای خوانندگی نیست) مبحث خلاقیت است. البته هنرمندان بسیاری خلاق بوده و به موفقیت دست یافته اند، اما متاسفانه عده ای به بهانه ی خلاقیت و عدم تکرار از دایره ی اصول و ارزش های موسیقی غنی ایرانی خارج گشته اند.

اما استاد شجریان از آندسته هنرمندانی است که با خلاقیت های به جا و اجراهای خلاقانه موسیقی ایران را در مسیر رو به جلو حرکت داده و از ارزش های ان نکاسته است.

در مبحث خلاقیت می توان به مناسب خوانی استاد شجریان اشاره داشت. انتخاب اشعار و نغمات مناسب در لحظه ، و ایجاد ارتباط عمیق با مخاطب در آن واحد، هنری است که نیازمند حضور ذهنی قوی و دانش ادبی والایی است.

«انتخاب شعر» از دیگر خصوصیات خلاقانه ی استاد شجریان محسوب می گردد. در بررسی آثار استاد شجریان نکته ای که بسیار بارز است انتخاب اشعار نغز و پرمعناست که در ارزش یک اثر هنری - موسیقایی کم تاثیر نخواهد بود.
اشراف کامل استاد شجریان به ادبیات و شعر ایران زمین، آثار وی را از لحاظ غنای ادبی کم نظیر (و حتی بی نظیر) گردانیده است.

از سوی دیگر –و از جنبه ی موسیقایی- آوازها و آثار استاد شجریان که در یک مقام اجرا شده اند -عموما- با یکدیگر متفاوت هستند. مقایسه کنید راست پنجگاه چشمه ی نوش را با بی تو بسر نمیشود، نوای چهره به چهره را با نوای فریاد، ابوعطای عشق داند را با پیوند مهر، دشتی گنبدمینا را با انتظار دل، افشاری رازدل را با بوی باران، ماهور جام تهی را با شب وصل !

استاد شجریان گلهای تازه را می توان خلاقترین خواننده ی گلها نام نهاد ! در دورانی که آوازها عموما خلاصه شده بود به ویولون، تار و تنبک(!) و اجرای سه گاه و یا همایون! استاد شجریان با خلاقیتی مثال زدنی و بخرج دادن سلیقه با همراهی هنرمندانی چون استاد جواد معروفی ، استاد فرامرز پایور، فرهاد فخرالدینی، فریدون شهبازیان و ... آثار بدیع و نویی را ارائه کرد.
بازخوانی تصانیف عارف و شیدا و اجرای تصانیفی ماندگار بهمراهی گروه استاد پایور (گلهای تازه 182 – شب نیشابور) ،
گنجاندن قطعات ارکسترال با تنظیم معروفی ، شهبازیان، فخرالدینی، (گلهای تازه 190(به یاد عارف) گلهای تازه 171 با تنظیم فخرالدینی، گلهای تازه 147 با تنظیم جواد معروفی و ...)
اجرای گوشه ها و نغمات مهجور و فراموش شده ی موسیقی ایرانی با هنرمندانی چون محمدرضا لطفی (گلهای تازه 160 - راک)
اجراهای بدیع و بی نظیری چون پرکن پیاله را – گلهای تازه 77 (با آرشه ی جادویی حبیب الله بدیعی) ، بوی جوی مولیان – گلهای تازه 66 (به همراهی تار یگانه نوازنده ی تار؛ جلیل شهناز) ، گلهای تازه 48 - آفتاب نیمه شب (به همراهی تار استاد جلیل شهناز) و ده ها اجرای خلاقانه ی دیگر این ادعا را سندیت می بخشند.

خلاقیت استاد شجریان به سازبندی آواز های او در رادیو نیز باز میگردد و در آثار او میتوان نوای سازی چون کمانچه را (که در اواز دیگر هنرمندان به ندرت شنیده می شد) به وفور شنید.

.........................................................................

ج) تنوع
تنوع در آثار استاد محمدرضا شجریان به طرز بی نظیری خودنمایی میکند.  این مقوله را می توان از جنبه های گوناگونی چون تنوع در شعر ، تنوع نوازنده ها و سازها ، تنوع در جنس موسیقی و تنوع در مقام ها و ردیف ها مورد بررسی قرار داد.

همانطور که در دو بخش خلاقیت و تکنیک نیز ذکر گردید استاد شجریان به اکثر گوشه ها و مقام های موسیقی ایرانی سرک کشیده است. از هفت دستگاه اصلی تا آوازها و گوشه های فرعی . از سبک های و شیوه های مختلف چو شیوه ی تاج و ادیب و بنان و طاهرزاده تا اجرا و بازخوانی ترانه ها و تصانیف از یاد رفته ی موسیقی قاجار. (با بررسی لیست آلبوم های رسمی استاد شجریان می توانید به تنوع مقام ها آگاهی پیدا کنید.)

از سوی دیگر استاد شجریان فقط به آوازخوانی نپرداخته اند. اجرای تصانیف و ترانه های ماندگار بخشی از فعالیت های هنری استاد شجریان را تشکیل داده است. در دهه پنجاه اجرای چند ده ترانه و تصنیف با ارکتسر استاد فرامرز پایور موجب انتشار سه آلبوم بهار دلکش، خزان و بت چین گردید که این سه آلبوم از ترانه های مانای موسیقی ایران محسوب می گردند.استاد شجریان با بازخوانی اصولی تصانیف زیبا و از یاد رفته ی قدما سهم بسزایی در احیای تصانیفی چون مرغ سحر و بت چین داشته است.

.........................................................................

آثار رنگارنگ استاد شجریان از گذشته تا به امروز به همراهی ساز نوازندگان برجسته ای شکل گرفته است. از گلهای رنگارنگ تا کنسرت ها و اجرا های خصوصی با تنوع ساز جالبی رو به رو می شویم و نامهای بزرگی جلب توجه می کنند.

در زیر هنرمندانی که با ساز خود آواز یگانه ی روزگار استاد محمد رضا شجریان را جوابگو بوده اند ذکر گردیده است. با دقت در محتوای جدول میتوان تنوع ساز و نوازندگان همراه استاد شجریان را شاهد بود:

تار : جلیل شهناز – فرهنگ شریف – هوشنگ ظریف – لطف اله مجد – غلامحسین بیگجه خانی - محمدرضا لطفی – حسین علیزاده – مجید درخشانی – داریوش طلایی – داریوش پیرنیاکان

سه تار : احمد عبادی – جلال ذوالفنون – محمدرضا لطفی – داریوش پیرنیاکان – رضا قاسمی – پرویز مشکاتیان

ویولون : علی تجویدی - حبیب اله بدیعی – پرویز یاحقی – رحمت اله بدیعی – همایون خرم – اسد اله ملک

سنتور : فرامرز پایور – رضا ورزنده – منصور صارمی – مجید نجاحی – فضل اله توکل – پرویز مشکاتیان – پشنگ کامکار -  مسعود شناسا – جواد بطحایی

نی : حسن کسایی – محمد موسوی – حسن ناهید – عبدالنقی افشارنیا - بهزاد فروهری – جمشید عندلیبی

کمانچه : علی اصغر بهاری – رحمت اله بدیعی – کیهان کلهر – اردشیر کامکار –  هادی منتظری - محمود تبریزی زاده – سعید فرج پوری

پیانو : جواد معروفی – حریر شریعت زاده

تنبک : محمد اسماعیلی – جهانگیر ملک – ناصر افتتاح – ناصر فرهنگفر – مجید خلج – مرتضی اعیان – همایون شجریان

دیگر سازها : عود – دف - دوتار و ..

 

مسلما در مورد هنر و تکنیک استاد شجریان، با چند سطر مقاله و آمار و ارقام اینچنینی حق مطلب ادا نخواهد شد ، اما در این مقاله سعی شد با پیش کشیدن گوشه هایی از 40 سال فعالیت مستمر هنری – فرهنگی استاد محمدرضا شجریان در موسیقی اصیل ایرانی ، گامی هر چند کوچک در معرفی این شخصیت برداشته باشیم . امیدوارم مقبول واقع گردیده باشد ...

موفق باشید

منبع: آرشیو وبلاگ تحریر

::

:: بررسی آثار بدون تکرار استاد شجريان ::

يك عمر زندگي ... يك عمر عشق

.........................................................................

شجريان ، نام آشنايي كه از مرزهاي دل ها ، عبور مي كند و بر ضمير ها مي نشيند . شجريان ، همان آوايي كه با سوز و گدازش‌ ، اشك ها ريخته ايم و با ضرب و آهنگش ، دل ها داده ايم و با حزنش ، غم ها خورده ايم ، و با هر فراز و فرودش ، خاطره ها داريم ...

شجريان ، نام بلندي كه بر ستيغ آواز ايران زمين نشسته است و چشمان نگرانش ، پدرانه ، روح ها را مي نگرد ، تا بتواند آنجا كه بايد و آنجا كه لازم است ، آبي شود بر آتش دل هايي كه از هزار و يك رنج زندگي در ميان مرده هاي زنده ، به امان آمده اند ...

 

مگر نه اين است كه عاشقان دور از معشوق را ديد و در خيال خواند : " خبرت خرابتر كرد جراحت جدايي ، چو خيال آب روشن كه به تشنگان نمايي " ... و با دلدادگان همدل شد و در ميان گل ها اينطور خواند كه : " مرا دو چشم به راه و دو گوش بر پيغام ، تو فارغي و به افسوس مي رود ايام " ... مگر آنجا كه ياران از يار بريده را ديد با غصه هاشان همراه نشد و در معماي هستي اينگونه نگفت : " ما ز ياران چشم ياري داشتيم ، خود غلط بود آنچه مي پنداشتيم " ... و مگر صحبت سوختگان به معنا راه يافته را اينطور نخواند كه : " من از آن گذشتم اي دوست كه بشنوم نصيحت ... " ... مگر وقتي درماندگي عاشقان را در برابر استدلاليان و عاقلان ديد با درد آنها همزبان نشد كه : " عاقلان نقطه پرگار وجودند وليك ، عقل داند كه در اين دايره سرگردانند " ... مگر همين آخرها نبود كه فرياد بي صداي هزاران عاشق را اينطور فرياد كرد كه : " مي خواهم فرياد بلندي بكشم ، كه صدايم به شما هم برسد ... من دچار خفقانم خفقان " ... و مگر همانجا نبود كه براي مصيبت چشيدگان بم ، دلداري نامه خواند و گفت : " برسان باده كه غم روي نمود اي ساقي ، اين شبيخون بلا باز چه بود اي ساقي " ... مگر وقتي ديد دل ها سياه شده است و نور زندگي در حال خاموشي است اينگونه ندا در نداد كه : "‌بگذار بر شاخه اين صبح دلاويز ، بنشينم و از عشق سرودي بسرايم " و همانجا بود كه گفت : " اي دريغ از ما اگر كامي نگيريم از بهار ... شيشه غم را نكوبي گر به سنگ ... هفت رنگش مي شود هفتاد رنگ " ... مگر آنگاه كه بي كسي تنهايان را ديد نخواند : " دلي ديرم چون مرغ پاشكسته ، چ و كشتي بر لب دريا نشسته ، همه گويند طاهر تار بنواز ، صدا چون مي دهد تار شكسته " ... مگر در گلبانگ به معشوقگان بي وفا اينگونه پيغام نداد كه : " اگر تو فارغي از حال دوستان يارا ... مرا فراغت از تو ميسر نمي شود " ... و مگر وقتي قرار شد از خودش بگويد و معرف خودش باشد ، سر را زير نينداخت و با تواضع نگفت : " ما گدايان خيل سلطانيم ... " ... و دريغ وافسوس كه وقتي گفتند درد دلش را بگويد ، گفت : " چون خروشم بشنود هر بي خبر گويد خموش ، مي تپد دل در برم مي سوزدم جان چون كنم ؟‌ " ...

 

شجريان را البته بيشتر از آنكه در حرف ها و تعريف ها و تمجيد ها بخواهيم بشناسيم ، بايد با كارنامه هنري اش و سوابقش شناخت . كارنامه اي كه سراسر افتخار و غرور است و در گوشه گوشه اش شاهكارهاي هنر ايران زمين در موسيقي ديده مي شوند  . كارنامه اي كه در آن نه تنها موسيقي و آواز ايران جاني دوباره گرفته است ، بلكه اشعار بسياري از بزرگان نيز با آواز شجريان گويا دوباره زنده شده اند .

(امیر سپهر نوربخش) 

آثار استاد شجریان تا کنون از جنبه های مختلف مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در این مطلب قصد دارم آلبوم های استاد شجریان را از دید "آهنگسازی" و "نوازندگی" مورد بررسی قرار دهم.

 

آثار رسمی استاد شجریان تاکنون از طریق کمپانی شخصی ایشان (دل آواز) و شرکت های دیگر مانند آوای شیدا ، سروش ، ماهور ، ... -در داخل کشور- و کلتکس رکوردز و ترانه -در خارج از کشور- منتشر شده است.

این آثار بر اساس نوازنده و آهنگساز دسته بندی شده است .

 

استاد محمدرضا لطفی ( استاد لطفی در همه آثار ذیل به عنوان آهنگساز و نوازنده با استاد شجریان همکاری داشته اند. )

1)      جان جان – سه گاه ( اجرای سال 1355- جشن هنر طوس)

2)      بیاد عارف – بیات ترک (اجرای سال 1356 – استودیو بل)

3)      سپیده – ماهور (اجرای سال 1358 – دانشگاه شهید بهشتی)

4)      راست پنجگاه (اجرای سال 1354 – حافظیه ، تنبک : مرحوم ناصر فرهنگفر)

5)      چهره به چهره - نوا (اجرای سال 1356 – حافظیه – گروه شیدا)

6)      عشق داند - ابوعطا (اجرای سال 1359 – در این اثر فقط از ساز تار استفاده شده)

7)      چشمه ی نوش – راست پنجگاه (اجرای 1374 – اجرای پاریس -  تنبک : مجید خلج)

8)      معمای هستی - شور (اجرای 1376 – کلن – نی : افشارنیا – تنبک : همایون شجریان)

 

استاد پرویز مشکاتیان (آهنگسازی تصانیف و قطعات آلبوم های ذیل توسط استاد مشکاتیان انجام شده ،)

1)   بیداد - همایون (اجرای سال 1361 – گروه عارف – روی آ : سنتور : مشکاتیان / روی ب : تکنواز تار : استاد بیگجه خانی – تنبک : جمشید محبی)

2)      نوا – مرکب خوانی (اجرای سال 1361 – گروه عارف : تکنواز نی : استاد محمد موسوی)

3)      سرّ عشق – ماهور (اجرای سال 1361 – سه تار : مشکاتیان – نی : محمد موسوی)

4)      آستان جانان – بیات زند و بیات کرد (اجرای سال 1364 – سنتور : مشکاتیان - تنبک : مرحوم ناصر فرهنگفر)

5)   جان عشاق – بیات اصفهان، شور (اجرای سال 1362 – ارکستر سمفونیک – آهنگساز : مشکاتیان - روی آ : پیانو : زنده یاد استاد جواد معروفی / روی ب : سه تار : داریوش پیرنیاکان)

6)   گنبد مینا - دشتی (اجرای سال 1364- ارکتسر سمفونیک – روی ب : تصنیف ساز قصه گو - اجرای سال 1359 – استاد فرامرز پایور ، آواز ماهور و چهارگاه -  اجرای سال 1374 -  تار : داریوش پیرنیاکان – تنبک : همایون شجریان )

7)      دستان - چهارگاه (اجرای سال 1366 – گروه عارف – سنتور : مشکاتیان – تار : پیرنیاکان – نی : عندلیبی)

8)      دود عود (اجرای سال 1366 – ارکتسر سمفونیک – همنوازان آواز : استاد علی اصغر بهاری – داریوش طلایی)

 

استاد فرامرز پایور :

1)   انتظار دل – سه گاه ، افشاری (اجرای سال 1358 –  روی آ: سنتور : استاد پایور – تنبک : محمد اسماعیلی – روی ب : گروه اساتید به سرپرستی استاد پایور – تار : استاد جلیل شهناز – کمانچه : استاد بهاری – سنتور : استاد پایور – نی : محمد موسوی – تنبک : استاد اسماعیلی)

2)   راز دل – دشتی (اجرای سال 1358 – گروه پایور – سنتور: پایور – کمانچه : رحمت الله بدیعی – تار : هوشنگ ظریف- تنبک : اسماعیلی)

3)   خلوت گزیده – شور (روی آ : اجرای سال 1359 -  سنتور : فرامرز پایور – نی : محمد موسوی / روی ب : اجرای سال 1362 – سنتور : مشکاتیان – تنبک : فرهنگ فر)

4)      بهاردلکش

5)      بت چین

6)      خزان (هر سه آلبوم حاوی ترانه های استاد شجریان با تنظیم استاد فرامرز پایور – ناشر : کلتکس رکوردز)

7)      ساز قصه گو (اجرای سال 1359 – تصنیف به آهنگسازی استاد پایور و شعر جواد آذر)

8)      دیلمان (اجرای گروه پایور - این اثر در بازار موسیقی موجود نیست)

 

استاد حسین علیزاده :

1)      دلشدگان (اجرای 1370 – موسیقی فیلم دلشدگان - کارگردان : علی حاتمی)

2)      زمستان است – داد و بیداد (اجرای سال 1379 – کمانچه : کیهان کلهر – تنبک : همایون شجریان)

3)      بیتو بسر نمی شود - نوا (اجرای سال 1380 -  کمانچه : کیهان کلهر – تنبک : همایون شجریان)

4)      فریاد – راست پنجگاه و مرکب خوانی (اجرای سال 1381 - کمانچه : کیهان کلهر – تنبک : همایون شجریان

5)     سازخاموش-آواز دشتی(اجرای سال 1384-کمانچه : کیهان کلهر – تنبک : همایون شجریان)

6)    سرود مهر-آواز بیات ترک و افشاری(اجرای 1384-کمانچه : کیهان کلهر – تنبک : همایون شجریان)

 

داریوش پیرنیاکان و گروه آوا :

1)      سرو چمان (اجرای 1369، آمریکا – تار : پیرنیاکان، نی : جمشید عندلیبی، تنبک : مرتضی اعیان)

2)      پیام نسیم - ابوعطا (اجرای 1369، آمریکا – تار : پیرنیاکان، نی : جمشید عندلیبی، تنبک : مرتضی اعیان)

3)      دل مجنون – بیات زند و افشاری (اجرای 1369، آمریکا – تار : پیرنیاکان، نی : جمشید عندلیبی، تنبک : مرتضی اعیان)

4)      آسمان عشق – سه گاه (اجرای 1370 – اجرا در قالب گروه آوا)

5)      یاد ایام – شور (اجرای 1371، آمریکا – تار : پیرنیاکان، نی : جمشید عندلیبی، تنبک : همایون شجریان)

6)      رسوای دل – سه گاه (اجرای 1375 ، دوبی -  اجرای گروه آوا)

7)      آرام جان – افشاری (اجرای 1377، وین )

8)      آهنگ وفا (اجرای سال 1378 – گروه آوا –در این اثر داریوش پیرنیاکان گروه آوا را همراهی نمیکرد-)

 

 آثار استاد شجریان با همراهی دیگر اساتید :

1)   گلبانگ شجریان 1 – بیات اصفهان ، ماهور (اجرای سال 1356 -  تنظیم : فریدون شهبازیان -  روی آ : سنتور :  فرامرز پایور / روی ب : تار : هوشنگ ظریف )

2)   گلبانگ شجریان 2 – ماهور ، دشتی (تنظیم : حسین یوسف زمانی – روی آ : سه تار : استاد احمد عبادی – روی ب : کمانچه : استاد اصغر بهاری)

3)   طلوع محمد (آواز مشترک با ایرج و وفایی – به مناسبت میلاد پیامبر اکرم – اثری از مهدی سهیلی – این اثر در بازار موسیقی موجود نیست)

4)      پیوند مهر – شور، ابوعطا (اجرای سال 1363 – تار : استاد فرهنگ شریف – تنبک : زنده یاد جهانگیر خان ملک)

5)      همایونمثنوی – همایون (اجرای سال 1363 – سنتور : زنده یاد استاد منصور صارمی)

6)   جام تهی - ماهور (اجرای دهه ی 50 –  تنظیم : فریدون شهبازیان - روی آ : آواز ماهور – ویولون : زنده یاد استاد حبیب ا... بدیعی / روی ب : تصنیف در کوچه سار شب – آهنگساز : استاد محمدرضا لطفی – راپسودی برای سنتور و ارکستر، سنتور : استاد فرامرز پایور – راپسودی برای تار و ارکستر، تار : حسین علیزاده)

7)      در خیال – سه گاه ، بیات زند (اجرای سال 1374 – آهنگساز و نوازنده ی تار :  مجید درخشانی)

8)      شب وصل – ماهور (اجرای سال 1376- تار : داریوش طلایی – کمانچه :  سعید فرج پوری – تنبک : همایون شجریان)

9)      شب؛ سکوت؛ کویر – موسیقی محلی خراسان (اجرای سال 1376 – آهنگ، تنظیم و تدوین : کیهان کلهر)

10)  بوی باران – افشاری، پرسه خوانی (اجرای سال 1378 – تنظیم : استاد حسین یوسف زمانی – روی آ : آواز با پیانو- پرسه خوانی - پیانو : حریر شریعت زاده / روی ب : آواز افشاری – تار : شهرام میرجلالی)

11)    بیاد پدر (تلاوت) 1 و 2 (قرائت قرآن مجید)

12) غوغای عشقبازان-شور و افشاری(اجرای سال 1386-تار:مجید درخشانی-کمانچه:سعید فرجپوری-تنبک:همایون شجریان-دف حسین رضایی نیا)

 

آثار استاد شجریان به همین تعداد محدود نمی شود. استاد شجریان با ارائه ی حدود 200 آواز در برنامه ی گلهای رادیو (گلهای رنگارنگ – گلهای تازه – برگ سبز و یک شاخه گل) ، و اجرای های متعدد خصوصی با اساتید بزرگ موسیقی ایرانی (اساتیدی چون جلیل شهناز، احمد عبادی، اصغر بهاری، حسن کسایی، حبیب ا... بدیعی، پرویز یاحقی، اسدا... ملک، فرهنگ شریف، مجید نجاحی، همایون خرم، منصور صارمی،  محمد موسوی، جلال ذوالفنون، لطفی، مشکاتیان و ...) کارنامه ی درخشان و پرباری از خود بجای گذاشته اند. در این مطلب فقط آثار زسمی استاد (آثاری که بطور رسمی منتشر شده اند) مورد بررسی قرار گرفت.

منبع: آرشیو وبلاگ تحریر

::


::نگاهي به فعاليت  هنري استاد شجريان با استاد حسين عليزاده و استاد کيهان کلهر ::

 فرياد ساز خاموش

  

نخستين بار در سال 1379 بود که خبر همکاري سه موسيقيدان برجسته ايراني يعني محمدرضا شجريان، حسين عليزاده و کيهان کلهر به همراه همايون شجريان در نشريات ايراني به چاپ رسيد. سال ها از قرار گرفتن نام شجريان در کنار حسين عليزاده مي گذشت و اين گذر سال ها شايد بيش از هميشه به شايعاتي که در همکاري نخست اين دو موسيقيدان بنام ايراني در اواخر سال هاي 60 شمسي و ساخت موسيقي دلشدگان به وجود آمده بود دامن مي زد. اما حضور يک باره اين دو در کنار کيهان کلهر و فرزند خلف شجريان تيتري بود که همه روزنامه هاي داخلي و خارجي را در کنار علاقه مندان موسيقي ايراني - که به غلط موسيقي سنتي خوانده مي شود - به وجد مي آورد.

همکاري محمدرضا شجريان و حسين عليزاده به همراه گروه هم آوايان که در آن سال ها توسط عليزاده پي ريزي شده بود خاطره اي را سبب شد که از آن پس گويي همه اهل موسيقي منتظر تکرار دوباره آن شده بودند. در اين سال ها کيهان کلهر در خارج از کشور فعاليت هاي اجرايي خود را در زمينه موسيقي ايراني دنبال مي کرد و آوازه اين فعاليت ها نيز به ايران رسيده بود. حتي تجربه هاي اخير وي که با شجاعت حسين خان و انتشار آثار غزل نيز بر شهرت او افزوده بود، همکاري اين سه تن از موسيقيدانان ايراني را براي مردم معقول جلوه داده بود و شايد اين خواسته زبان به زبان از مردم به گوش آنها رسيد که ناگهان در زمستان سال 1379، دانشگاه کاليفرنيا امريکا شاهد همنشيني آن ها شد.

از قرار در آن زمان اين گونه تفسير مي شد که استاد شجريان از آن دسته آوازخوانان ايراني است که به اصول اجرايي روش هاي سنتي موسيقي ايران علاقه مند است و گويا در اين زمينه اصرار دارد. اين علاقه او با ذهن کاوشگر و فرار حسين عليزاده در موسيقي نمي خواند و در اين ميان پيوند کيهان کلهر با آنها که ديگر از عجايب بود. اما اين تفسيري به غلط بود که شايد اين گونه تفسيرها زماني همنشيني اين نوازندگان و موسيقيدانان را به تاخير مي انداخت. همکاري مشترک استاد شجريان در آلبوم نوانديشي، چون «شب، سکوت، کوير» با کيهان کلهر، خود گواه بر اين ادعا است که شجريان از هر نوانديشي خوش قريحه و درستي استقبال مي کند و پيش از اين نيز در آثار خود به نحوي اين موضوع را يادآور شده بود. از سوي ديگر حسين عليزاده با هدف تجربه گرايي در موسيقي، مرزهاي موسيقي ايراني را تا آن سوي تفکر به اصطلاح سنتي شکسته بود و در ميان آهنگسازان نوانديش جهان جايگاه ويژه اي را اختيار کرده بود. اما با تمام اين تفاسير بيرون آمدن آلبوم «زمستان است» حکايتي ديگر بود. حسين عليزاده پيش از اين در آلبوم «راز نو» به موفقيتي شگرف در موسيقي ايران دست يافت. او در اين اثر که با همکاري گروه منحصر به فرد خود يعني هم آوايان به انجام رسانده بود بدعتي نو گذاشت و مقامي به نام «داد و بيداد» را از دو گوشه ايراني استخراج کرد. اين کار عليزاده در محافل موسيقي ايراني با تشويق و نقد زيادي مواجه شد و شايد تيغ برنده نقد ايراني گمان مي کرد با اين قبيل انتقاد ها مي تواند بر کرسي تفکر سنتي خود بنشيند. اما آلبوم «زمستان است» و همکاري استاد محمدرضا شجريان به عنوان استاد بي بديل آواز ايراني با حسين عليزاده و اجراي موفق اين دو با همکاري کيهان کلهر و همايون شجريان از مقام «داد و بيداد»، مهري بر دهان برخي منتقدان ايراني زد تا زين پس کم گو و گزيده گو سخن بگويند. اثر «زمستان است» که روي شعري از مهدي اخوان ثالث ساخته شده در همان سال ها اروپا و امريکا را پيمود تا صداي تازه اي از موسيقي ايراني را به گوش جهانيان برساند. البته اين صداي تازه مرزهاي تازه موسيقي سرزمين مان بود و صداي ساز و آواز خبر از موسيقي ايراني مي داد. اجراي تلفيق گوشه هاي موسيقي ايراني که طي ساليان درازي با شعر کلاسيک الفت خاصي داشته است اين بار روي اثر مشهور از مهدي اخوان ثالث و با زبان نوين شعر فارسي همنشيني مي کرد. اين خود اتفاق خرسندي بود که البته پيش از اين نيز توسط خود استاد شجريان و با شعر قاصدک اخوان ثالث تجربه شده بود. در اين ميان بوده اند خوانندگان و آهنگسازان ايراني از جمله شهرام ناظري که در اين زمينه کوشش فراواني کرده اند.

يک سال بعد و در ادامه همکاري گروه چهار نفره شجريان ها، حسين عليزاده و کيهان کلهر، اثر ديگري روانه بازار موسيقي ايران شد. «بي تو به سر نمي شود» که اين بار نقش کيهان کلهر به عنوان آهنگساز در اين اثر ديده مي شود و تاکنون بارها بر اساس شعر مشهور مولانا آهنگسازي شده است که خود استاد شجريان نيز يک بار اين شعر را زمزمه کرده است. اما شايد اجراي اين قطعه با همکاري اساتيد موسيقي نوين ايراني جلوه اي ديگر به شعر مولانا داده باشد. اجراي اين قطعه در کنسرت هم نوا با بم که براي درد کشيده هاي زلزله ديده آن ديار اجرا شد نيز بر غناي آن افزود و شايد امروز هر کسي با شنيدن اين قطعه به ياد آن کنسرت و آن روزها بيفتد.

«بي تو به سر نمي شود» در دستگاه نوا و آواز کرد بيات اجرا شده است. اين اثر نيز به مانند «زمستان است» داراي نوآوري هايي در آواز ايراني بوده و استاد شجريان با اشاعه شيوه هاي آوازي خود به ساختار اثر جان داده است. اجراي قطعات ضربي نوا و چهار مضراب نوا از جلوه هاي اين اثر است و خود تصنيف بي تو به سر نمي شود که مهمترين تصنيف اين مجموعه را شامل مي شود.

در سال 1381 و با سفر دوباره اين گروه چهار نفره به امريکا و اين بار به لس آنجلس باعث شد اثر ديگري به بازار آيد که يک بار ديگر دنياي ساختارهاي موسيقي ايراني و شعر نو فارسي در آن تجربه شده بود. آلبوم «فرياد» در سال 1381 نقد هاي فراواني را متوجه خود ساخت و فروش چشمگيري داشت. برخي از نويسندگان و منتقدان مطبوعاتي کشور انتشار اين آلبوم و انتخاب شعر فرياد، اثر مهدي اخوان ثالث را بازگو کننده نگاه گروه چهارنفره و شجريان مي دانستند. انتشار اين آلبوم پس از حوادث 18 تير ماه بود. از جمله يکي از زيباترين و شايد به ياد ماندني ترين آثار اجرا شده در اين اثر، تصنيف «سمن بويان» با آهنگي از کيهان کلهر و روي غزل حافظ است که هر شنونده اي را مبهوت خود مي کند. در اين تصنيف و البته در جاي جاي آلبوم، صداي همايون شجريان در کنار پدر شنيده مي شود که وجد خاصي به اثر بخشيده است. شعر «سمن بويان» حافظ يکي از تکنيکي ترين شعرهاي زبان فارسي محسوب مي شود که کلهر به خوبي آن را به زبان موسيقي درآورده است. سمن بويان را شايد بتوان به عنوان يکي از قطعات پرقريحه ايراني معرفي کرد. نبوغ آهنگساز در ساختارمند کردن شعر و موسيقي يکي از منحصربه فردترين پيوند هاي موسيقي ايراني را پديد آورده است. البته به تمام اين تفاسير بايد مدرنيته حاکم بر قطعه را نيز اضافه کرد که به خوبي با موسيقي ايراني همنشين شده است. اجراي دوصدايي قطعه که به شکلي نوبتي و همخواني ميان استاد شجريان و پسرش همایون قسمت مي شود از قسمت هاي دوست داشتني قطعه است.

قطعه «فرياد» نيز از جمله کارهاي آهنگسازي بینظیر استاد شجريان است. تجربه وي در شکل بخشي موسيقي ايراني و شعر نو فارسي در اين قطعه به کمال خود رسيده است و شايد قطعه فرياد را بتوان به عنوان يکي از بهترين نمونه هاي تلفيق شعر نو و موسيقي ايراني دانست.

اجراي کنسرت هم نوا با بم در دي ماه سال 1382 يکي از مهمترين رويدادهاي موسيقي ايران محسوب مي شود. در آن سال زلزله هولناک بم کشور را به اندوه کشانده بود و در کنار کارهاي خيريه اي که توسط هنرمندان و مردم براي کمک به زلزله زدگان صورت مي گرفت، اين گروه چهارنفره در تالار بزرگ کشور روي صحنه رفته و سه شب خاطره انگيز را به وجود آوردند. اجراي قطعه سمن بويان و فرياد را که شايد بتوان گفت در اين کنسرت معنايي ديگر را به وجود آورده بودند از بهترين قطعات اجرا شده در اين کنسرت بودند. تکنوازي عليزاده و کلهر و در کنار آنها اجراي هم آوايي شجريان ها آرزوي ديرينه مردم ايران بود که به علت تحريم استاد شجريان در کنسرت دادن در ايران، مدت ها از آن محروم بودند.آخرين همکاري اين گروه چهارنفره که شايد بتوان گفت در سال هاي نخوت موسيقي ايراني روحي دوباره به آن بخشيدند در ايران بود. کنسرت «ساز خاموش» در تالار بزرگ کشور هزاران نفر را از سراسر کشور به تهران فرا خواند و چندين شب باشکوه را براي موسيقي ايراني به وجود آورد. از جمله اثر مهمي که در اين کنسرت اجرا شد تصنيف «ساز خاموش» از ساخته هاي حسين عليزاده بود که تجربه اين آهنگساز نوگراي ايراني را به نمايش گذاشته بود. اين قطعه به شکل منحصر به فردي تلفيقي خاص از لحظات آوازي و تک نوازي را در کنار گروه نوازي به نمايش گذاشته است. اجراي اين قطعه که حال و هواي نگاهي انتقادي و سياسي به وضعيت موسيقي کشور را نيز به همراه دارد، خاطره شب هاي کنسرت را تا آمدن آلبوم ها زنده نگه داشت. استاد محمدرضا شجريان ، حسين عليزاده، کيهان کلهر و همايون شجريان، امروز از هم جدا شده اند و هر يک دوباره به سراغ تجربه هاي شخصي خود رفته اند. پيش از اين اعضاي اين گروه اعلام کرده بودند که تا آنجايي که لازم باشد در کنار هم مي مانند. شايد دوباره ملزوماتي به وجود آيد که اين تيم بي بديل را گرد هم آورد و زخمه اي دوباره بر روح موسيقي ايراني نواخته شود.

منبع:آرشیو روزنامه ی شرق


::


 :: مصاحبه ::

در روزنامه‌ها و مجلات خبرها و گزارشات زیادی درباره استاد شجریان می‌خوانیم،اما کمتر یک بیوگرافی جامع و کامل که جرئیات زندگی ایشان را شامل شود،چه در نشریات کاغذی و چه در اینترنت دیده‌ام،هر چه بوده است تنها خبر یا عکس و یا مصاحبه‌ای شتاب‌زده با استاد بوده.به تازگی هدیه‌ای از یکی از دوستان دریافت کردم:شماره‌ای از مجله خوب موسیقی قرن 21 که ظاهرا از چاپ آن یک سال می‌گذرد و به تمامی به زندگی هنری و شخصی استاد اختصاص داده شده.مخصوصا مصاحبه‌ای که از شجریان در این مجله چاپ شده،اگر نگویم بی‌نظیر،دست‌کم،کم‌نظیر است.استاد در این مصاحبه از دوران کودکی و شرایط اجتماعی ایران در آن زمان،خانواده،تحصیلات،سختیها و دشواریهایش در راه هنر،چگونگی راه یافتنش به عالم هنر و خلاصه از هرآنچه خیل علاقمندانش مشتاقند بدانند می‌گوید.مصاحبه با همایون شجریان،همسر استاد و مقاله‌ای درباره شجریان به قلم فریدون مشیری ،دیگر مقاله های جالب این ویژه‌نامه را تشکیل می‌دادند.
نتوانستم شما را در خواندن این مطالب سهیم نکنم.با مراجعه به لینکهای زیر و دانلود آنها می‌توانید،این مقالات را مطالعه کنید.

 
مصاحبه خواندنی با استاد شجریان
 مصاحبه با همایون شجریان
 مصاحبه با همسر استاد
 مقاله ای به قلم فریدون مشیری درباره شجریان


:: 


:: ::




::
 

:: ::




::

:: ::




::

:: ::




::

:: ::




::

:: ::




::